Grenzeloze liefde

Ras en nationaliteit. Huidskleur en afkomst. Voor gelijkgezinden en geliefden bestaan ze niet. Cliché maar waar: de binnenkant telt. De liefde is grenzeloos. En toch moeten zovelen zo ver uit elkaar zijn. Sommigen met een hek met prikkeldraad ertussen, anderen een hele oceaan. Ze leren elkaar kennen tijdens een reis, een stage of hun studies en worden smoorverliefd op een ziel die duizenden kilometers ver woont. Niks aan te doen. Liefde die allesoverheersend is en niet te negeren. Liefde waarvan je moet bewijzen dat ze wel liefde is. Liefde waarvoor je moet vechten om ze te mogen beleven.

Zelf werd ik negen jaar geleden smoorverliefd op een lokale jongen, maar een aantal vrienden en vriendinnen vonden hun soulmate verder weg, in een andere deel van de wereld. Ze willen elkaars persoonlijkheid, ziel en lichaam leren kennen. Maar ook de cultuur en het land waar ze nu toch een beetje deel van uitmaken. Ik word instant gelukkig wanneer vrienden me over hun nieuwe geliefden vertellen. Tot een paar weken later vaak de realiteit doordringt: ze mogen niet blijven.

Grenzen, nationaliteit en patriottisme: ik heb er nooit iets mee gehad. Het zijn denkbeeldige lijnen en benamingen die doorheen de geschiedenis verzonnen werden door de overwinnaars. We kunnen onze vlag wel ergens neerplanten, maar de grond, de aarde, de natuur, is nooit echt van ons. Of zoals The Scene in 1994 zong: “Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen.” (Vraag me niet waarom dat nummer ineens in mijn hoofd sprong, ik heb het nog nooit opgezet.) Wie zijn wij om grenzen te bepalen en mensen weg te sturen?

Terug naar de liefde. Na drie maanden volgt het eerste afscheid vol tranen en verdriet. En voor zij die hun visum enkele dagen overschreden hebben misschien ineens het laatste. Onbetrouwbaar. Onvergefelijk. Niet meer welkom in dit land. Zij die wat extra geld hebben vliegen meteen heen en weer om bij elkaar te zijn, maar de meesten moeten wachten. Sparen voor een ticket of hopen op een nieuwe toelating om te reizen. Ze proeven enkele maanden van hoe het leven samen zou kunnen zijn, om dan opnieuw uit elkaar te gaan. Op en af. Maanden of jaren aan een stuk. Hartverscheurend. Ook om je vrienden met een gebroken hart te zien.

Trouwen. Anders bestaat de relatie niet. Trouwen voor papieren en niet voor de liefde. Trouwen om de verkeerde reden. Trouwen voordat ze nog maar kunnen aftasten of ze werkelijk voor elkaar gemaakt zijn. En graag een vaste job. Anders moet de staat misschien voor het lief gaan zorgen. Geen oor naar verhalen die verteld worden door een gebroken stem, passionele pleidooien voor onmetelijke liefde en eindeloze argumenten om te bewijzen dat ze écht van elkaar houden.

Met tranen in haar ogen vertelt ze over het bezoek aan de vreemdelingendienst. De teleurstelling. Het besef dat de wetgeving onbuigzaam is. De donkere, depressieve gedachten de dagen nadien. De eis om toch ten minste getrouwd te zijn, en de stille schreeuw van beide partners. De angst om elkaar kwijt te raken omdat je beiden eigenlijk nog niet wil trouwen maar toch oh zo verliefd bent op die (toch nog een beetje) onbekende.

Het internet en de bijbehorende dating apps leggen de wereld en de mensen die er wonen aan onze voeten. Maar als je virtualiteit wil omzetten in realiteit dan bots je op door medemensen verzonnen grenzen. Wantrouwen en achterdocht. Het vermoeden van schijn tot je het tegendeel bewezen hebt. Met een vodje papier en een vaste job. Alsof dat de maatstaven zijn voor liefdevolle en langdurige relaties.

Het gemis is groot. De twijfels slaan toe. Maar liefde overwint. Desnoods reizen ze om de beurt duizenden kilometers, maar bij elkaar zullen ze zijn. Overal informeren. De wet uitkammen. Blijven twijfelen over trouwen en vanuit het diepste van je ziel hopen dat je niet ontslagen zal worden. Vast in een job die misschien niet meer jouw ding is. Omdat het moet. Omdat het de enige manier is om samen te zijn.

Grenzen. Denkbeeldige lijnen verzonnen door overwinnaars. Globalisatie op alle vlakken, behalve bij mensen. Voor een groot deel van de wereld doodnormaal en nodig om onze status quo te behouden, voor m’n vrienden en mezelf onbegrijpelijk en een achterhaalde en bange manier om vast te houden aan oude rijkdom. Dat de wet niet snel zal veranderen en dat het allemaal niet zo simpel is besef ik, maar toch koester ik een diepe hoop dat zij die echt van elkaar houden op de één of andere manier bij elkaar kunnen zijn. Eindelijk. Zonder voorwaarden en onderbrekingen. Vanuit grenzeloze liefde.

Foto: met dank aan Felix Broennimann om de afbeelding gratis ter beschikking te stellen.