Greenwood: geniale pageturner onder de bomen

Epische plot, doorleefde personages, unieke chronologie, spannende wendingen, verbazingwekkende familiegeschiedenis, prachtige beschrijvingen en een brandend actuele boodschap rond het grootste probleem van deze tijd: Greenwood (Michael Christie) heeft het allemaal. De literaire parel grijpt je bij de keel en sleurt je mee in een familiegeschiedenis vol intriges, innig verweven met de bomen die ons allen in leven houden. Langs de ene kant de houthakkers, langs de andere de natuurbeschermers. Iedereen wil naar het licht groeien, maar dat klinkt makkelijker dan het is.

Waar de meeste romans ons meenemen van vroeger naar nu, koos Christie voor een unieke tijdlijn die hij uitzette op een boomschijf. Je start met Jacinda in 2038, gaat naar haar vader Liam in 2008, zijn moeder Willow in 1974 en haar nonkel Everett en vader Harris Greenwood in 1934 en 1908. Halverwege het boek ga je terug naar 1934 en volg je de personages opnieuw tot in 2038. Net zoals de ringen in de doorsnede van een boom: van de nieuwste laag, naar de oude kern, en dan terug naar buiten. Christie weet de spanningsboog hoog te houden door telkens van tijdsperiode te wisselen op cruciale momenten in het verhaal, zonder ooit verwarrend te worden. Stoppen met lezen is bijna geen optie.

De Kathedraal

Het is 2038. Jacinda werkt als gids op Greenwood Island, een afgelegen eiland in Brits Columbia (Canada) dat bezocht wordt door de superrijken. Daar is één van de laatst overgebleven bossen ter wereld. De rest is verdwenen sinds de Grote Droogte die een tiental jaar eerder begon. Bomen en planten zijn gestorven, de wind heeft vrij spel en blaast het eeuwige stof eindeloos over de aarde. Mensen sterven met verstikte longen, kinderen snakken naar adem. Het klinkt als sciencefiction, maar de dystopie die Christie schetst komt beangstigend dichtbij wat er kan gebeuren door de klimaatverandering.

The Greenwood Arboreal Cathedral is een heiligdom. Jacinda heeft een diepe connectie met de oude reuzen die er groeien, vooral met de gigantische Douglas sparren. Ze denkt dat haar achternaam toevallig dezelfde is als die van het eiland, maar daar komt op een dag verandering in. Zou zij een afstammeling kunnen zijn van houtmagnaat Harris Greenwood? Het is de start van een diepe duik in het verleden.

De Greenwoods

Ook al kennen ze hun voorouders niet of amper, de Greenwoods zijn gevormd door hun verleden. De veel te jong gestorven Liam zet zich af tegen zijn activistische moeder Willow die in een busje woont en al in de jaren zeventig waarschuwde voor de Grote Droogte. Zij verafschuwt dan weer haar achternaam omdat hij gelinkt is aan die van de houtkap. Maar dat is allemaal niets in vergelijking met haar eerste levensjaren en de link met Everett, die op z’n eentje in het bos woont en ahornsiroop aftapt van de esdoorns. Tot zijn leven drastisch verandert in een thriller.

Als lezer probeer je doorheen de tijd de eindjes aan elkaar te knopen. Waarom zat Everett zo lang in de gevangenis? Hoe komt het dat de helft van het eiland ooit afgebrand is? Wat is er gebeurd met Liam? Is Jacinda familie van de Greenwoods? De personages worstelen met tegenstellingen tussen geld en liefde, hout en bloed. Je wordt heen en weer geslingerd tussen natuurbehoud en houtkap, activisme en kapitalisme. Tussen menselijke verlangens, en de grenzen van de planeet. Doorheen de jaren dienen bomen als metafoor voor de veranderingen in de wereld. En ze zijn er altijd als stille en rustige getuigen van het verleden.

Pageturner met waarschuwing voor de toekomst

Greenwood is een literaire pageturner, gestoeld op de meest dringende problemen van deze tijd. Het eco-apocalyptische beeld dat Christie schetst is niet alleen de achtergrond voor een briljante familieroman, maar een cruciaal onderdeel van het verhaal. De wereld draait nog in 2038, maar hoe…

Op het einde huilde ik mee met Jacinda. Ik zag de laatste woudreuzen voor me, het prachtige eiland, maar ook de gigantische van de buitenwereld afgesloten flatgebouwen met gefilterde lucht. De eeuwige stofstormen, het scheurende hoesten van iedereen die niet rijk genoeg is om zich schone lucht te veroorloven.  

Net als Tot in de Hemel (Richard Powers) is Greenwood een must-read. Gelijkaardig, en toch helemaal anders. De auteurs schreven hun romans in dezelfde periode, met als achtergrond dezelfde problemen die voor iedereen bovenaan de prioriteitenlijst zou moeten staan: klimaatopwarming en natuurbehoud, maar ook liefde en hoop.

Leuk weetje: auteur Michael Christie is een voormalig schrijnwerker en werkte in een daklozencentrum. Hij woont een groot deel van zijn tijd op Galiano Island in British Columbia, waar ook het ‘Greenwood Island’ uit het boek ligt. Samen met zijn gezin woont hij daar in een zelfgebouwd houten huis.