Zonnige Kerst in Portugal

De grootste (opblaasbare) kerstman ter wereld staat in Águeda. In Caldas da Rainha zie je een drieëndertig meter hoge verlichte kerstengel en versierde de stad maar liefst zes kilometer straten met fonkelende lichtjes. Het pittoreske Óbidos is op zich al een cadeautje en heeft in het grote kerstdorp zelfs een (totaal onverantwoorde) ijspiste. Portugal dompelt zichzelf helemaal onder in kerstsfeer, inclusief foute truien. Maar het was de meteorenzwerm die de show stal in de heldere hemel.

In elke gemeente rij je onder versieringen door. De bekendste bouwmarkt verkocht kerstprojectoren, waardoor je geregeld licht psychedelische, felgekleurde draaiende sterren, sneeuwmannen en kerstballen over gebouwen ziet dansen. Een minderheid versierde zijn eigen huis met nog meer lampjes. In de supermarkten staan honderden dozen gebak opgestapeld, het merendeel bolo rei, de traditionele koningstaart die ze hier maken met gedroogd fruit en de hele maand eten. Elke gelegenheid is goed voor gebak, toch? Het maakt het leven alleen maar feestelijker.

Winterlessen

Ik schrijf deze blog buiten, in het zonnetje voor onze camper, in een truitje, op slippers, met mijn rieten hoed op. Het blijft bizar om eind december zulke zonnige dagen te mogen beleven. Soms geeft de thermometer zelfs vijfentwintig graden aan in de zon! Al is het in de schaduw eerder rond de vijftien graden. We zijn er oneindig dankbaar voor. Het mooie weer heeft een gigantische impact op ons gemoed. Wat een verschil met de zondvloed voor Kerst vorig jaar!

De nachten zijn wel een stuk kouder, met vaak enkele graden onder nul. We houden ons lekker warm met ons kacheltje, warme dekens, mutsen, wollen sokken en de dieren, maar de zuiderse planten hangen slap naar beneden of lijken de nachtstrijd zelfs opgegeven te hebben. Van de passievruchten die aan het rijpen waren zal niets te oogsten vallen, de chuchu en Oost-Indische kers zakten slap in elkaar, aan sommige sierplanten hangen enkel nog verfrommelde bruine blaadjes en enkele vetplanten veranderden in een treurige smurrie.

Wij leren onze lessen, bepalen waar we die planten volgend jaar een kans kunnen geven om de winter wél te overleven en kunnen alleen maar hopen dat een deel van hen in de lente weer herstelt. Bij de buren hoger op de heuvel is er geen sprake van vries. Ze lachen zelfs eens goed als we met een bevroren wagen van beneden komen. Toch een nadeel van de vallei waar we op voorhand niet bij stilgestaan hadden, al zouden we ons plekje absoluut niet meer willen ruilen.

Onverwachte bouwwerken

Twee weken geleden was het best guur en grijs buiten. Toen ik terugkwam van de druilerige ochtendwandeling met Buju liep ik voorbij de opening naar de voormalige adega (de wijnmakerij). Ik registreerde vaag dat er iets niet klopte. Automatisch ging ik weer achteruit en hoorde mezelf scherp inademen: er lag een grote berg puin op de plek waar ooit een poort zat. De muur erboven was ingestort en er lagen en hingen nog massa’s stenen los. Gevaar! Onder het puin zag ik de doorgebroken en doorweekte boomstam die dienst deed als latei. We hadden het kunnen weten: de oude boerderij is gemetst met klei; omdat we de planten en pannen eraf haalden voor de veiligheid, kreeg de regen vrij spel en spoelde de ‘cement’ er gewoon tussenuit.

Alle andere werken gingen aan de kant. We wilden de ingang van de adega koste wat kost redden. Het enige wat er nog stond, was een prachtige zandstenen boog. Jannick wist meteen wat te doen, plaatste schoren onder de boog en sluitsteen en begon zonder morren de zijkanten van de muren opnieuw te metsen met natuursteen en echte cement. Dat was een job die we pas over enkele jaren gepland hadden, maar het weer besliste daar anders over. Een van de buren kwam toevallig langs en vroeg waar Jannick zo snel een metser gevonden had. Wat een compliment! Met onze Workawayer legde ik stroken stevige plastic met pannen en stenen vast op de resterende muren zodat er niet nog meer konden instorten. Bewaren voor later.

©Tiago Correia (Montijo, Setúbal)

Hartverwarmende avonden

Het over het algemeen mooie weer leende zich er perfect voor om al vroeg een kampvuur te maken en daar maaltijdsoep te eten. Zo ging het ook op vijftien december, een van de laatste avonden met onze Workawayer. De zon was nog maar een uurtje onder de horizon verdwenen toen een lichtje loskwam uit het hemelgewelf, aan een snel tempo naar het westen vloog en dan opeens ontzettend fel oplichtte voor het enkele seconden later doofde. (Zie foto hierboven.) WAUW! Net die avond dat wij daar zaten! Natural mystic. Opzoekwerk wees uit dat het waarschijnlijk om een brokstuk ging van de asteroïde 3200 Phaeton, die voor de jaarlijkse meteorenzwerm Geminiden zorgt. Spectaculair! En dat terwijl we eerder die avond de ‘donkere’ kant van de maan al scherp afgetekend zagen, en later nog twee vallende sterren cadeau kregen. Magisch.

En toen was het kerstavond. Net als vorig jaar werden we weer uitgenodigd door de buren, deze keer bij de oudste zoon, bovenaan de heuvel. Ik blijf het ontzettend verwarmend en ontroerend vinden dat zij ons, de ‘vreemdelingen’, zonder twijfel uitnodigen voor hun familiefeest. Niemand deed er vreemd over, iedereen behandelde ons weer alsof we daar thuishoorden. Borden vol olijven, kaas, rissóis en chouriço, gevolgd door de traditionele kabeljauw met aardappelen, groene kool, gekookte eieren en voor de gelegenheid ook octopus. En natuurlijk vijf keer zo veel dessert dan we op konden, hoofdzakelijk zelfgemaakt door de genodigden: chocomousse, rijstpap, pão de ló, mango, ananas, meloen, persimmon, de zwaarste pudding ter wereld met karamel, een ‘rol’ met nog meer eivulling, salami chocolate, bolo rei, bolo rainha en mijn eigen appel-custard. Feest!

Intussen eten we zelf nog steeds vooral van eigen land, met uitzondering van ui en knoflook. Helaas zijn die twee dus toch opgeraakt. We hadden ze geoogst in het late voorjaar en kwamen tot nu toe. De nieuwe plantjes groeien stevig in de wintermoestuin, maar hebben nog wel wat tijd nodig. We zullen dus weer eventjes naar de winkel moeten om onze maaltijden aan te kunnen vullen met schijfjes look en uisnippers. Gelukkig hebben we nu al veel meer geplant dan vorige winter, en volgt er dit voorjaar nog een reeks. We leren bij, elke dag weer.

Rustweek

Na drie weken doorwerken met onze Workawayer, zijn we weer alleen. Omdat we zes op zeven werken en eigenlijk enkel af en toe een losse dag ‘vakantie’ nemen als er bezoek is, besloten we onszelf een rustweek te gunnen. Tussen Kerst en nieuwjaar, zoals zoveel mensen. We snakten er niet naar, maar beseften wel dat het ons goed zou doen. Vooral lichamelijk. Even rust voor onze handen vol kloven en vermoeide spieren. Geen wekker zetten, in bed blijven liggen tot het wat warmer is en geen grote klussen doen. En toch is Jannick terwijl ik dit schrijf al aan het snoeien en willen we morgen nog een berg brandhout wegwerken. Maar dan wel maar een paar uurtje per dag, op het gemakje, enkel waar we zin in hebben.

We nemen tijd om een aantal wandelingen in de buurt te maken die al lang op ons lijstje staan. Zo ontdekten we gisteren de route van ons landje naar het grotere dorp waar we bij horen, een uurtje stappen. Die liep langs ‘ons’ riviertje door een wondermooie verlaten vallei in zachte pastelkleuren naar de bron, onderaan het dorp. Fantastisch! Deze rustweek biedt ons ook ruimte om te reflecteren over het prachtige voorbije jaar, waar we alleen maar van konden dromen. We bepalen onze doelen voor de komende maanden en weten wat ons te doen staat. Naast de moestuinen en de (hopelijk succesvolle) verkoop van groentepakketten, krijgt het huis dit jaar een hogere prioriteit. We willen het bewoonbaar maken en er een thuis creëren. Hoe dat zal zijn, zien we al helemaal voor ons.

Lieve lezers, bedankt om tijd te maken voor mijn blogs in deze drukke wereld. Bedankt voor jullie eeuwige feedback en steun. Ik zie jullie graag! Jannick en ik wensen jou en de jouwe het allerbeste toe voor het komende jaar. Kies voor wat goed voelt, richt je energie op positiviteit, liefde en vrede. Werk naar je doelen toe en laat je dromen in vervulling gaan.

Weetje als aanvulling op papa’s blog ‘Een klooster vol gebak’: de reden waarom zoveel paters en nonnen begonnen met het bakken van het hier in Portugal zo bekende en geliefde gebak met veel eierdooiers, is dat er massa’s eigeel overbleef nadat het eiwit gebruikt werd als stijfsel voor hun kleding. Bakken dan maar! Zo simpel kan het zijn.

Foto bovenaan: een van de vele schitterende uitzichten tijdens de avondwandeling ‘naar boven’, op de kam hoog boven de vallei die wij thuis noemen.